Op 27 november 2021 heeft de Staat publiekelijk haar excuses gemaakt voor de oude Wet Wijziging Geregistreerd Geslacht.
Nederland is het eerste land ter wereld dat publieke excuses maakt voor een dergelijke wet.
Als lid van de initiatiefgroep die de onderhandelingen met de regering heeft gevoerd was ik met mijn partner uitgenodigd voor de ceremonie. We zijn in de vroege ochtend naar Den Haag gereden. We waren mooi op tijd in de Ridderzaal. Daar was voor ons de rode loper uitgerold. De Staat is wel een beetje laat, maar ze stellen wel deze unieke locatie ter beschikking en dat is toch ook wel wat –)
De ceremonie
De ceremonie was mooi en de sfeer passend in deze historische ambiance. De voorzitter van Transgender Netwerk Nederland hield een kort praatje, waarna hij een voor een de sprekers het woord gaf. Het eerst Willemijn van Kempen, de
initiatiefneemster van de hele procedure. Haar indrukwekkende betoog is hier terug te lezen.
Na Willemijn werd een gedicht voorgedragen, muziek gedraaid en was er een optreden van een blokfluitvirtuoos. Dan nog twee redes van getroffenen en toen was de minister aan de beurt. Ik had daar een dubbel gevoel over. De minister leek aangedaan en sommigen in de zaal waren wat geëmotioneerd, maar de woorden die ze namens het hele kabinet koos kwamen mij wat gemaakt en overdreven over. Helaas ging ze ook niet in op wat de sprekers voor haar hadden gezegd.
Zelf aangekaart
Wat mij ook wel stoorde is dat er veel nadruk werd gelegd op het feit dat Nederland het eerste land ter wereld is die publiekelijk excuses maakt. Beter laat dan nooit, zou je kunnen zeggen, maar landen als de UK en Spanje hadden hun wetten al respectievelijk in 2004 en 2007 aangepast, Nederland heeft hiermee gewacht tot 2014, ondanks de uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in 2008. Zelfs bij de totstandkoming van deze wet in 1985 was deze al in strijd met de Verklaring van de Rechten van de Mens. En daarnaast: als we het zelf niet hadden aangekaart waren er vast geen excuses en geen tegemoetkoming gekomen. Maar goed, het is in ieder geval iets!
Tegemoetkoming
Er is een financiële tegemoetkomingsregeling in het leven geroepen voor gedupeerden van de wet die gold tussen 1985 en 2014. Als je denkt dat je recht hebt op deze tegemoetkoming kun je die aanvragen via de website www.dus–1.nl De toekenning is maximaal 5000,– en de kosten die je maakt om bijvoorbeeld je geboorteakte op te vragen.
Wat belangrijk is, is dat de uitkering belastingvrij is, dus niet bij je inkomen wordt opgeteld. De tegemoetkoming heeft dan ook geen invloed op bijvoorbeeld toeslagen, bijstand e.d.
Mark Voetel